Op verzoek geef ik powerpoint-lezingen of interactieve workshops ‘op maat’ waarbij gedrag en welzijn van honden én hun bazen centraal staan. Mijn repertoire beperkt zich tot de onderwerpen waarin ik gespecialiseerd ben en/of waar ik in het verleden al gastcolleges of lezingen over heb gegeven voor o.a. het postgraduate Toegepast Diergedrag (Hogeschool Odisee), de Vlaamse Diergeneeskundige Werkgroep Ethologie (VDWE), Davalon, O&O, Martin Gaus Hondenschool Lelystad, Labrador Kring Nederland en Flatcoated Retriever Club. Uit onderstaande thema’s kunnen onderwerpen gedistilleerd worden die in overleg worden afgestemd op kennisniveau, interesse en leerstijl van de doelgroep.
Achtergrond van het gedrag van rashonden
De ontstaansgeschiedenis van de verschillende rassen heeft in veel gevallen een grote stempel gedrukt op hun gedrag. Rassen die uiterlijk op elkaar lijken of gefokt zijn voor eenzelfde doel (b.v. voor de jacht of voor dierengevechten) kunnen hierdoor sterk verschillen in hun gedrag.
Dominantie
Hoe komen we toch aan het idee dat onze honden de baas over ons willen worden? En klopt dit wel? Wat betekent dit idee voor hun welzijn?
Emoties, cognitie, gedragsherkenning en welzijn
Vrijwel alles wat verteld wordt op hondenscholen over gedrag en training gaat terug op (wetenschappelijke) kennis die vaak 50 jaar oud of nog ouder is. In de 20ste eeuw was men veelal van mening dat honden geen (bewuste) emoties of intelligentie hadden, maar slechts instinctmatig reageerden op interne (fysiologische) en externe prikkels. Dat had consequenties voor de manier waarop gedrag van honden werd benoemd en hoe er op werd gereageerd. Dankzij recent DNA- en hersenonderzoek is er enorm veel kennis bij gekomen, o.a. over emotioneel-motivationele hersensystemen, waaruit blijkt dat er veel meer overeenkomsten zijn tussen honden en mensen dan men ooit wilde weten.
Nieuwe inzichten maken dat de manier waarop wij met onze honden omgaan, communiceren en trainen, en de manieren waarop wij gedrag interpreteren op de schop moeten.
Persoonlijkheidsassessments bij de Flatcoated Retriever. Opzet, werkwijze, resultaten.
De Flatcoated Retriever is een van de weinige rassen waarvan het individuele, persoonlijke voorkeursgedrag (persoonlijkheid) op meerdere momenten systematisch in kaart is gebracht. Hierdoor is veel kennis vergaard, onder meer over de mate waarin bepaalde aspecten van emotioneel-motivationeel gedrag blijvend zijn (of juist aan verandering onderhevig) en welke 0mgevingsfactoren daar een sterke of minder sterke invloed op uitoefenen. Aangetoond kan hiermee inmiddels worden dat bepaalde, bij het grote publiek wijd verbreide opvattingen niet kloppen.
Is de hond een wolf?
De laatste vijftig jaar wordt ons voorgehouden dat de hond eigenlijk een (gedomesticeerde) wolf is. Maar wat weten we eigenlijk over die domesticatie en wat is het effect geweest? Gedragen honden zich als wolven?
Interpretatie van hondengedrag: taal, denkbeelden, vooroordelen.
De manier waarop mensen vertellen over hun hond, de woorden die ze gebruiken, verraden de achterliggende algemene denkbeelden en (voor)oordelen die onbewust gebruikt worden om gedrag van honden te interpreteren. Wat gaat er schuil achter ‘hij is voor zichzelf bezig’, ‘hij is een drammer’, ‘hij neemt je in de maling’, ‘zijn koppie zit vol’, ‘hij komt me altijd troosten’, ‘er zit geen kwaad in’, ‘hij is stout’, ‘hij voelt zich schuldig’, ‘hij kent zijn plaats’. Om welk gedrag gaat het? Waarop berusten die interpretaties? Wat zeggen ze over de verteller? Kloppen die interpretaties tegen het licht van nieuwe wetenschappelijke inzichten of zijn er ook andere verklaringen mogelijk?
Geschiedenis van het denken over hondengedrag.
Hoe keken mensen vroeger tegen honden aan? Was dat heel anders dan nu? Wat is er veranderd in de denkbeelden over hondengedrag en opvoeding? Wat is er hetzelfde gebleven? Wat voor consequenties hebben bepaalde denkbeelden voor de manier waarop we met onze honden omgaan en wat betekent dat voor hun welzijn?